18.04.2025
Ташаббус ва иқдомҳои маорифмеҳваронаи Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар партави сиёсати маорифпарварона ва таваҷҷуҳи бесобиқаву боварии доимии Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон нисбат ба ин соҳаи калидии ҷомеа дар татбиқи муосиркунонии низоми маорифи пойтахт шароити мусоид фароҳам оварда, барои ба сатҳи нав баромадани соҳа мусоидат намудааст.
Бояд қайд кард, ки сохтмону азнавсозӣ бо тарҳи муосир ва утоқҳои муҷаҳҳаз бо таҷҳизот ва лавозимоти инноватсонии таълимии ҷавобгӯ ба талаботи замони имрӯза, мустаҳкам намудан ва ба меъёрҳои байналмилалӣ ҷавобгӯ гардонидани пояҳои моддиву техникии муассисаҳои таълимӣ, ҷорӣ намудани низоми муосири иттилоотӣ, рақамикунонӣ ва татбиқи устувори технологияҳои рақамӣ дар муассисаҳои таълимӣ, фароҳам овардани шароит ҷиҳати табодули таҷрибаи кормандони соҳаи маориф дар хориҷи кишвар, дар ҳошияи ташаббусҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон қабул ва амалӣ намудани барномаҳои гуногун дар низоми таҳсилоти томактабӣ ва миёнаи умумӣ, роҳандозӣ намудани озмунҳои зеҳнӣ ва тафаккурро таҳрикдиҳанда ва аз ҳама ҷиҳат дастгириву ҳавасмандгардонии кӯдакону наврасони болаёқат, баланд бардоштани мақоми устодону омӯзгорон ва мураббиён аз ҷониби Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии шаҳри Душанбе, хоса Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ иқдомоти беназири шаҳрдорӣ буда, дар чунин сатҳи баланд танҳо дар шаҳри Душанбе амалӣ мегардад, ки ба руҳия ва иродаи мураббиёну кӯдакон, омӯзгорону хонандагон таъсири мусбати худро расонидааст.
Агар таҳлил намоем, дар зарфи 7 соли охир аз ҳисоби ҳамаи сарчашмаҳо дар шаҳри Душанбе 23 адад муассисаи таҳсилоти томактабӣ барои 4379 ҷой ва 53 адад муассисаи таҳсилоти умумӣ барои 48386 нафар хонанда дар як баст пас аз бунёду азнавсозӣ ва таъмири асосӣ мавриди истифода қарор дода шуда, танҳо аз таҷлили Рӯзи пойтахт дар соли сипаришуда то ҷашни имсола 3 адад муассисаи таҳсилоти томактабӣ ва 4 адад муассисаи таҳсилоти миёнаи умумӣ ба фаъолият оғоз намудааст.
Ногуфта намонад, ки солҳои охир роҳнамоӣ намудани татбиқи устувори рақамикунонӣ дар низоми маорифи пойтахт аз ҷониби Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ ба ҳукми анъана даромада, хизматрасониҳои давлатӣ дар соҳаи маориф ба шаҳрвандон тавассути барномаҳои электронӣ самаранок истифода гашта истодааст, ки иқдомоти мазкури шаҳрдорӣ дар сатҳи ҷумҳурӣ бори нахуст дар пойтахти кишвар амалӣ гашта, дар байни қишрҳои гуногуни ҷомеа дастгирӣ низ ёфта истодаст.
Зеро дар марҳилаи нави рушди Тоҷикистон нақши илм ва тафаккури илмӣ, рақамигардонӣ дар ҳалли масъалаҳои иқтисодӣ - иҷтимоӣ ва бунёдӣ хеле муҳим буда, омӯзиши амиқи фанҳои дақиқ, табиатшиносӣ ва риёзӣ, бахусус омӯхтани самтҳои техника ва технологияи муосир ва забондонӣ бо дарназардошти вазъи воқеии ҷаҳони имрӯза ва рушду тарақиёти илми муосир нақши калидӣ дорад.
Муҳимияти масоили мазкур аз ҷониби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҳамеша таъкид гардида, бо назардошти ин ҳама Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 31.01.2020, №1459 “Дар бораи «Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф» эълон намудани солҳои 2020-2040” ва Қарори Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 31.08.2022, № 439 “Дар бораи Консепсияи гузариш ба таҳсилоти рақамӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои то давраи соли 2042”, инчунин Фармони Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон аз 8.01.2025, №911 “Дар бораи «Солҳои рушди иқтисоди рақамӣ ва инноватсия» эълон намудани солҳои 2025-2030 ба тасвиб расид, ки дар рақамикунонии ҳамаи соҳаҳо алалхусус, соҳаи маориф такони ҷиддие бахшидааст.
Сарраёсати маорифи шаҳри Душанбе дар ҳошияи иқдомоти беназири маорифпарваронаи Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ пайваста чораҷӯӣ намуда, ҷиҳати тақвият бахшидан ба раванди омӯзиши илмҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ, инчунин вусъати тафаккури техникӣ, ҷаҳонбинии илмии наврасону ҷавонон ва рақамикунонии соҳаи маориф якчанд иқдомотеро рӯи кор овардааст. Зеро истифодаи босамари технологияҳои рақамӣ дар шароити рушди бомароми технологияи рақамиву зеҳни сунъӣ талаботи ҷомеаи ҷаҳонӣ ва амри воқеӣ аст.
Барномаҳои электронии “eDonish” ба тақвияти ҳамкории муассисаҳои таълимӣ бо оила ва аҳли ҷомеа мусоидат намуда, ба баланд бардоштани сатҳу сифати таҳсилот дар пойтахт заминаҳои мусоидат фароҳам овардааст.
Ҷиҳати иҷрои “Барномаи давлатии такмили таълим ва омӯзиши забонҳои русӣ ва англисӣ дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030” корҳои назаррас амалӣ гашта, бо мақсади ҳарчи бештар ҷалб намудани насли наврас ба омӯзиши забони русӣ ҳамчун забони муоширати байни миллатҳо ва забони англисӣ ҳамчун забони хориҷии дар ҷаҳони муосир аз ҳама зиёд паҳншуда, аз худ кардани нутқи намунавӣ бо ин забонҳо озмунҳои шаҳрии “Ҷаҳондонӣ аз забондонист” дар байни тарбиягирандагони муассисаҳои таҳсилоти томактабӣ ва “Забон донӣ – ҷаҳон донӣ” барои донандагони забони тоҷикӣ, русӣ ва англисии муассисаҳои таҳсилоти миёнаи умумӣ ташкил ва баргузор карда мешавад.
Дар 4 соли иҷрои “Барномаи мақсадноки давлатии рушди илмҳои риёзӣ, дақиқ ва табии барои солҳои 2021-2025”, “Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф” эълон шудани солҳои 2020-2040 дар шаҳри Душанбе ҷиҳати ҳавасманд намудани хонандагон барои омӯзиши амиқи фанҳои дақиқ ва риёзӣ, дарёфту рушди қобилиятҳои онҳо, дар байни наврасон тарғиб ва паҳн намудани донишҳои илмӣ - амалӣ аз фанҳои табиӣ риёзӣ, ташвиқи бурдани корҳои илмӣ, таҳқиқотӣ ва ихтироъкорӣ, ташаккули тафаккури илмӣ ва мантиқӣ, бедор намудани завқи кӯдакону наврасон дар ҳалли масъалаҳои ғайриодӣ ва мусоидат намудан дар интихоби бошууронаи касб корҳои назаррас ба сомон расонида шуд.
Ҳамасола ташкил ва баргузории Озмуни ҷумҳуриявии “Илм - фурӯғи маърифат”, озмуни шаҳрии “Тоҷи сари ҷумла ҳунарҳост илм”, Форуми наврасону ҷавонони шаҳри Душанбе оид ба технологияҳои иттилоотӣ ва коммуникатсионӣ, инчунин нахустозмунҳои шаҳрӣ дар байни тарбиятгирандагони муассисаҳои таҳсилоти томактабӣ “Ахтаракони ҳисобдон”, дар байни хонандагони муассисаҳои таълимӣ “Илм ва амал”, дар байни омӯзгорон зери унвони “Омӯзгори муосир” тадбирҳоест, ки ҷиҳати тадбиқи “Бистсолаи омӯзиш ва рушди фанҳои табиатшиносӣ, дақиқ ва риёзӣ дар соҳаи илму маориф” андешида шудааст.
Бо мақсади муҳайё намудани шароит барои таълиму тарбия, дарёфт, дастгирӣ ва рушди истеъдоди хонандагон, таъмин намудани шароит барои қонеъгардонии эҳтиёҷоти хонандагони болаёқат, таҳсилоти босифат, муаррифии Тоҷикистон дар арсаи байналмилалӣ тавассути иштирок ва ғолибияти хонандагон дар озмуну олимпиадаҳои байналмилалӣ, кашфиётҳои нави илмӣ, дастгирии омӯзгорони навовару эҷодкор, паҳн намудани таҷрибаи корӣ ва усулҳои пешқадами онҳо, дастгирии кӯдакон, наврасон ва ҷавонон, ки қобилияти фавқулода доранд, “Барномаи давлатии дарёфт ва рушди истеъдодҳо барои солҳои 2021-2025” амалӣ гашта истодааст.
Натиҷаи босамари татбиқи барномаи мазкур аст, ки соли сипаришуда новобаста аз ворид намудани маҳдудият дар шумораи довталабон ва зиёд намудани ҳадди ақали холҳои ба дастоварда тибқи Низомнома аз ҳисоби довталабони пойтахт 812 нафар ғолиби даври ҷумҳуриявии олимпиадаи фаннӣ гашта, шаҳри Душанбе аз лиҳози шумораи ғолибон ва ҳам сифатнокӣ дар миқёси ҷумҳурӣ мақоми аввалро нигоҳ дошт.
Дар соли 2024 хонандагони муассисаҳои таълимии пойтахт бо теъдоди 3326 нафар дар олимпиадаҳои байналмилалӣ (фосилавӣ, зеҳнӣ, лоиҳавӣ) ширкат варзида, сазовори 955 ҷойи ифтихорӣ гардиданд.
Ғолибони даври ниҳоии озмуни ҷумҳуриявии “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст” бо дар назардошти шоҳҷоиза 43 нафар, озмуни ҷумҳуриявии “Илм - фурӯғи маърифат” 76 нафар, озмуни ҷумҳуриявии “Тоҷикистон - Ватани азизи ман” 57 нафаро ташкил дода, дар сатҳи ҷумҳурӣ шаҳри Душанбе бо шумораи ғолибон дар ҷойи аввал қарор дорад.
Омӯзгоре, ки шогирдонашон дар озмунҳои ҷумҳуриявии “Илм - фурӯғи маърифат”, “Фурӯғи субҳи доноӣ китоб аст”, ғолибони даври шаҳрии озмунҳои касбии “Омӯзгори сол”, “Мураббии сол” мегарданд, ҳамасола дар ҳаҷми 10 000 сомонӣ қадрдонӣ мегарданд.
Дар партави татбиқи ҳадафҳои неки Раиси шаҳри Душанбе муҳтарам Рустами Эмомалӣ дар марҳилаи сифати нави рушди шаҳри Душанбе мо - аҳли маориф кӯшиш мекунем, ки бо ташкили дуруст ва самараноки раванди таълим ва таъмини таълими босифат ба баландшавии сифати таҳсилот ва ҷавобгӯ ба талаботи стандартҳои ҷаҳонӣ ноил гашта, дар баробари ин, барои дар руҳияи худшиносиву худогоҳии миллӣ, ватандӯстиву ифтихори миллӣ тарбия намудани насли ояндасози миллат ва ба онҳо омӯзонидани ҳифз намудан ва пойбарҷо нигоҳ доштану мерос мондани давлати соҳибистиқлол муваффақ гардем.
Баҳром ИСМОИЛЗОДА, сардори Сарраёсати маорифи
шаҳри Душанбе
Хабарҳои дигар
-
Иштирок дар Ҳамоиши нахустини “Осиёи Марказӣ ва Италия” 30 май Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар шаҳри Остонаи Ҷумҳурии Қазоқистон дар Ҳамоиши нахустини “Осиёи Марказӣ ва Италия” иштирок ва суханронӣ намуданд. Таъкид гардид, ки натиҷаҳои нишасти имрӯза боз як қадами муҳим дар густариши ҳамкорӣ ва идомаи анъанаҳои неки муколамаи созанда миёни Осиёи Марказӣ ва Италия хоҳанд шуд. Президенти кишвари мо муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон рушди ҳамкорӣ дар соҳаҳои энергетика, захираҳои об, тандурустӣ, кишоварзӣ ва илму маорифро муҳим шумориданд. Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таъкид доштанд, ки муносибатҳои тиҷоратию иқтисодӣ дар робитаҳои кишварҳо мавқеи муҳимро ишғол мекунанд. Роҳбари давлат оид ба имкониятҳои Тоҷикистон дар пешбурди робитаҳои гуногунсамт андешаронӣ намуда, барои истифодаи васеи иқтидорҳои мавҷуда андешидани чораҳои самарабахшро зарур донистанд. Баҳрабардорӣ аз захираҳои фаровони Тоҷикистон дар соҳаҳои гидроэнергетика, истихроҷи канданиҳои фоиданок, истеҳсол ва содироти маҳсулоти кишоварзӣ, нассоҷӣ ва масолеҳи сохтмонӣ ба манфиати кор дониста шуд. Президенти кишвари мо муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз доираҳои тиҷоратию сармоягузории Италия даъват намуданд, ки бо ҷалби сармоя ва технологияҳои пешрафта дар истихроҷ, коркард ва содироти маҳсулоти саноатию кишоварзии Тоҷикистон фаъолона иштирок намоянд. Роҳбари давлати мо аз ҳамкории амалии Тоҷикистону Италия дар соҳаи саноати сабук ёдовар шуда, фаъолияти як қатор корхонаҳои нассоҷии кишвари моро бо сармоя ва технологияҳои ширкати италиявӣ намунаи возеҳи ин робитаҳо номиданд. Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пешниҳод карданд, ки бо дарназардошти иқтидори кишварҳо ва талаботи бозор Хазинаи муштараки сармоягузории Осиёи Марказӣ бо Агентии содиротӣ - қарзии Италия (SACE) ва намояндагии тиҷоратии ширкатҳои пешқадами ин кишвар дар Тоҷикистон ва дигар кишварҳои Осиёи Марказӣ таъсис дода шавад. Татбиқи лоиҳаҳои рушди коммуникатсияҳои нақлиётии минтақавӣ ва инфрасохтор аз самтҳои ояндадори ҳамкорӣ номида шуд. Сарвари давлати мо муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз кишварҳои иштирокдори Ҳамоиши нахустини “Осиёи Марказӣ ва Италия” даъват намуданд, ки дар пешгирӣ аз тағйирёбии иқлим ва мутобиқ шудан ба оқибатҳои он низ, ки яке аз мушкилоти ҷиддии замони муосир ба шумор меравад, ҳамкорӣ намоянд. Изҳори бовар карда шуд, ки нахустин Конфронси байналмилалӣ оид ба ҳифзи пиряхҳо, ки имрӯзҳо дар шаҳри Душанбе ҷараён дорад, таваҷҷуҳи ҷомеаи ҷаҳониро ба ин масъалаи басо муҳим ҷалб хоҳад кард. “Мо аз ҳавасмандии Хазинаи иқлими Италия дар ҳамкорӣ бо кишварҳои рӯ ба рушд дар муқовимат бо тағирёбии иқлим истиқбол мекунем”, изҳор доштанд Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон. Зимни муаррифии имкониятҳои ҳамкорӣ дар соҳаи маориф Сарвари давлат ба роҳ мондани ҳамкорӣ байни донишгоҳҳои Тоҷикистон ва Италияро ҷонибдорӣ намуданд. Таъкид гардид, ки мо ба таҳияи барномаҳои муштараки таълимӣ, ташкили мубодилаи академӣ ва гузаронидани тадқиқоти муштараки илмӣ ҳавасманд мебошем. Аз мубодилаи донишҷӯён бо донишгоҳҳои пешрафтаи Италия ҳам дар асоси дуҷониба ва ҳам дар доираи барномаҳои таълимии Иттиҳоди Аврупо, бахусус “Эразмус Плюс” ва “Горизонт Аврупо” истиқбол карда шуд. Президенти кишвари мо муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар робита ба идомаи низоъҳо дар минтақаҳои гуногуни сайёра ва вазъи зудтағйирёбандаи ҷомеаи ҷаҳон идомаи ҳамкорӣ дар самти муқовимат ба таҳдиду хатарҳо, аз қабили мубориза бо терроризм, ифротгароӣ, зуҳуроти радикализм ва ҷиноятҳои муташаккили фаромарзӣ, аз ҷумла ҷиноятҳои киберӣ ва гардиши ғайриқонунии маводи мухаддирро, амри муҳим маънидод намуданд. Дар фароварди сухан Роҳбари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон омодагии Тоҷикистонро барои ҳамкории зич бо Италия оид ба ҳама масъалаҳои мавриди таваҷҷуҳи тарафайн изҳор доштанд.
39
30.05.2025 -
Мулоқот бо Сарвазири Ҷумҳурии Италия Ҷорҷа Мелони 30 май дар шаҳри Остона Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар доираи Ҳамоиши якуми “Осиёи Марказӣ ва Италия” бо Сарвазири Ҷумҳурии Италия Ҷорҷа Мелони мулоқот намуданд. Дар вохӯрӣ вазъи кунунӣ ва дурнамои муносибатҳои ду кишвар баррасӣ шуд. Президенти кишвари мо муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон изҳор доштанд, ки татбиқи мувофиқаҳои як сол пеш дар Рим ҳосилшуда, омили рушди минбаъдаи робитаҳо хоҳад буд. Ба таҳкими ҳамкорӣ дар соҳаҳои мавриди таваҷҷуҳ, аз ҷумла тиҷоратию иқтисодӣ, сармоягузорӣ, энергетика, саноат ва кишоварзӣ таваҷҷуҳи зиёд зоҳир гардид. Истифодаи имкониятҳои бахши истихроҷ ва коркарди маъданҳои фоиданок, коркарди амиқи пахта ва содироти маҳсулоти тайёр, ҷалби сармоя ва воридоти технология, аз самтҳои ояндадор номида шуд. Тавсеаи робитаҳо дар бахшҳои фарҳангиву гуманитарӣ, тандурустӣ, сайёҳӣ ва варзиш, маориф, ҷудо кардани бурсияҳои донишҷӯӣ барои шаҳрвандони Тоҷикистон, инчунин, кушодани филиалҳои мактабҳои таҳсилоти олии Италия дар кишвари мо аз мавзуъоти муҳими суҳбат буд. Ба рушди робитаҳо дар чорчуби созмонҳои байналмилалӣ, ҳамкории муштарак барои ҳалли мушкилоти глобалӣ, аз ҷумла тағйирёбии иқлим ва масъалаҳои таъмини амнияти минтақавию глобалӣ низ таваҷҷуҳи зиёд зоҳир гардид. Дар фароварди суҳбат Президенти кишвари мо муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз хонум Ҷорҷа Мелони даъват намуданд, ки ба Тоҷикистон бо сафари расмӣ ташриф оранд.
38
30.05.2025 -
БАРРАСИИ САМТҲОИ НАВИ ҲАМКОРӢ БО ДОНИШГОҲИ ГРИНВИЧИ БРИТАНИЯИ КАБИР Дар доираи рушду тавсеаи робитаҳои илмӣ-таълимӣ ва фароҳам овардани имкониятҳои нав барои таҳсили довталабони тоҷик дар муассисаҳои таҳсилоти олии кишварҳои пешрафта, мулоқоти намояндаи Муассисаи давлатии «Маркази барномаҳои байналмилалӣ» бо роҳбарияти Донишгоҳи Гринвич (University of Greenwich) баргузор гардид. Зимни мулоқот ҷонибҳо доир ба масоили марбут ба таҳсили довталабони тоҷик, сифати таҳсилот, имкониятҳои таҷрибаомӯзӣ ва дастгирии молиявӣ барои донишҷӯён мубодилаи афкор намуданд. Дар ҷараёни суҳбат таъкид гардид, ки Донишгоҳи Гринвич аз зумраи муассисаҳои маъруфи Британияи Кабир ба шумор рафта, ба сифати таҳсил ва татбиқи таҷрибаи амалии донишҷӯён диққати махсус медиҳад. Ба иттилои роҳбарияти донишгоҳ, донишҷӯёне, ки дар риштаҳои иқтисод, молия ва идора таҳсил менамоянд, дар давраи таътилҳо ба бонкҳо ва муассисаҳои молиявии сатҳи баланд барои таҷрибаомӯзии амалӣ фиристода мешаванд. Ин тадбир ба боло рафтани қобилияти касбӣ ва омодагии онҳо ба бозори меҳнат мусоидат мекунад. Дар вохӯрӣ инчунин масъалаи тахфиф ва дастгирии молиявии донишҷӯёни тоҷик, аз ҷумла, дар асоси барномаҳои стипендиявии миллӣ ва байналмилалӣ, мавриди баррасӣ қарор гирифт. Донишгоҳи Гринвич, ки соли 1890 таъсис ёфтааст, яке аз донишгоҳҳои маъруфи Британияи Кабир буда, дар бахшҳои тиҷорат, муҳандисӣ, илмҳои иҷтимоӣ, тандурустӣ ва омӯзгорӣ маҳбубияти хоса дорад. Донишгоҳ дорои беш аз 250 ихтисос ва барномаи таҳсилоти олӣ буда, шароити замонавӣ ва муҳити таҳсилоти байналмилалиро фароҳам сохтааст. Филиалҳои донишгоҳ дар шаҳрҳои Лондон, Кент ва Мидвей ҷойгир буда, дорои маблағгузории таҳсил барои донишҷӯёни хориҷӣ, инфрасохтори рақамӣ, китобхонаҳои пешрафта ва шароити замонавии таълимӣ мебошад. Ёдовар бояд шуд, ки маҳз дар заминаи сиёсати маорифпарварона ва таваҷҷуҳи рӯзафзуни Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, имрӯз барои ҷавонони тоҷик тамоми шароиту имкониятҳо ҷиҳати таҳсил фароҳам оварда шуда, онҳо метавонанд дар донишгоҳҳои пешрафтаи ҷаҳон таҳсил намуда, соҳиби ихтисос ва касбу ҳунарҳои муосир гарданд.
26
30.05.2025
